मेनू टॉगल
अधिक
    बंद

    शिक्षण शाखा

    राज्यपालांच्या सचिवालयाची शिक्षण शाखा राज्यपालांना राज्यातील सर्व विद्यापीठांचे कुलपती या नात्याने कर्तव्य पार पाडण्यासाठी सचिवीय सहाय्य प्रदान करते. सध्या राज्यात २६ विद्यापीठे आहेत.

    विद्यापीठ प्रकार विद्यापीठांची संख्या
    पारंपारिक विद्यापीठे 11
    कृषी विद्यापीठे 4
    तंत्रशास्त्र विद्यापीठे 2
    मुक्त विद्यापीठ 1
    संस्कृत विद्यापीठ 1
    आरोग्य विज्ञान विद्यापीठ 1
    पशु आणि मत्स्य विज्ञान विद्यापीठ 1
    समूह विद्यापीठ 4
    कौशल्य विद्यापीठ 1

    राज्यातील विद्यापीठे

    A. पारंपारिक विद्यापीठे (11): महाराष्ट्र सार्वजनिक विद्यापीठ अधिनियम, 2016 अंतर्गत

    1. मुंबई विद्यापीठ (स्थापना 1857)
    2. S.N.D.T. महिला विद्यापीठ (स्थापना 1917)
    3. सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ (स्थापना 1949)
    4. राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ (स्थापना 1923)
    5. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठ (स्थापना 1958 )
    6. शिवाजी विद्यापीठ कोल्हापूर (स्थापना 1962)
    7. संत गाडगेबाबा अमरावती विद्यापीठ (स्थापना 1983)
    8. स्वामी रामानंद तीर्थ मराठवाडा विद्यापीठ (स्थापना 1994)
    9. पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर सोलापूर विद्यापीठ (स्थापना 2004)
    10. कवयित्री बहिणाबाई चौधरी उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठ (स्थापना 1989)
    11. गोंडवाना विद्यापीठ (स्थापना 2011)

    Traditional Universities

    B. कृषी आणि पशु विज्ञान विद्यापीठे (4): महाराष्ट्र कृषी विद्यापीठे अधिनियम, 1983 अंतर्गत

    1. महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ (स्थापना 1968)
    2. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ (स्थापना 1969)
    3. डॉ. बाळासाहेब सावंत कोंकण कृषी विद्यापीठ (स्थापना 1972)
    4. वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ (स्थापना 1972)

    C. पशु आणि मत्स्य विज्ञान विद्यापीठ (1): महाराष्ट्र पशु आणि मत्स्य विज्ञान विद्यापीठ अधिनियम, 1998 अंतर्गत
    Animal & Fishery Science University

     

    1. पशु व मत्स्य विज्ञान विद्यापीठ, नागपूर

    D. इतर विद्यापीठे (5): (विशिष्ट कायद्यांतर्गत)

    1. यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ (स्थापना 1989)
    2. कवी कुलगुरू कालिदास संस्कृत विश्वविद्यालय (विद्यापीठ), रामटेक (स्थापना 1997)
    3. महाराष्ट्र आरीग्य विज्ञान विद्यापीठ (स्थापना 1998)
    4. महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विद्यापीठ, मुंबई (स्थापना 2021)
    5. महाराष्ट्र आंतरराष्ट्रीय क्रीडा विद्यापीठ, पुणे (स्थापना 2023)
    6. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर तंत्रज्ञान विद्यापीठ (स्थापना 1989)
    7. महाराष्ट्र सीओईपी टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी, पुणे (स्थापना 2022)

    E. समूह विद्यापीठे (4): (महाराष्ट्र सार्वजनिक विद्यापीठे अधिनियम, 2016 च्या कलम 3(6) अंतर्गत)

    1. डॉ. होमी भाभा राज्य विद्यापीठ, मुंबई (स्थापना 2019)
    2. हैदराबाद सिंध राष्ट्रीय Collegiate विद्यापीठ, मुंबई (स्थापना 2019)
    3. कर्मवीर भाऊराव पाटील विद्यापीठ, सातारा (स्थापना 2021)

    राज्यपालांच्या सचिवालयाची शिक्षण शाखा इतर गोष्टींसह खालील कामकाज हाताळते:

    • राज्यातील विद्यापीठांमधील कुलगुरुंच्या नेमणुकी संबंधी बाबी.
    • सर्व विद्यापीठांकडून प्राप्त झालेले परिनियम व अध्यादेश कुलपतींच्या संमतीसाठी सादर करणे.
    • विद्यापीठ अधिसभा, कार्यकारी परिषद, विद्वत परिषद आणि इतर प्राधिकरणावर मा. कुलपतींचे प्रतिनिधींचे नामनिर्देशन करणेबाबत.
    • लेखा समिती, निवड समिती, इमारत व बांधकाम समिती, सल्लागार परिषद यांवर मा. कुलपतींचे प्रतिनिधींचे नामनिर्देशन करणेबाबत.
    • पदवीदान समारंभाबाबत कामकाज.
    • विद्यापीठ अधिसभा, कार्यकारी परिषद यांच्या बैठकांबाबत.
    • मानद पदवीबाबत.
    • विद्यापीठाच्या कुलगुरूंची संयुक्त सभा व चौकशी समिती बाबत.
    • कुलपती यांच्या कडे प्राप्त न्यायालयीन याचिका, तक्रारी, निवडणूक याचिका तसेच विद्यापीठाचे कायदे, परिनियम यामधील तरतुदींचे अन्वयार्थासंबधीची ( interpretations) प्रकरणे.

    विद्यापीठाच्या कुलगुरूंची संयुक्त सभा (JBVC):

    कुलगुरूंचे संयुक्त मंडळ हे वैधानिक नसले तरी, मंडळ सर्व विद्यापीठांना समान हिताच्या आणि लागू असलेल्या बाबींचा विचार करते.

    साधारणपणे, कुलगुरूंच्या संयुक्त मंडळाची बैठक वर्षातून एकदा होते. कुलपती मंडळाच्या बैठकांचे अध्यक्षस्थानी असतात. बैठकीसाठी मुख्य मंत्री, उच्च आणि तंत्रशिक्षण मंत्री, वैद्यकीय शिक्षण, वित्त, संबंधित विभागांचे सचिव आणि कुलगुरू उपस्थित असतात.

    हे सर्व विद्यापीठांमध्ये शैक्षणिक आणि इतर बाबींमध्ये अधिक सहकार्य आणण्यास तसेच सरकारी स्तरावर विविध विषयांवर गतिशील निर्णय होण्यास मदत करते.

    शिक्षण शाखेतील अधिकारी यांच्या जबाबदाऱ्या आणि कर्तव्ये खालीलप्रमाणे आहेत.

    1. उप सचिव (शिक्षण): कुलगुरूंच्या नियुक्तीच्या फायलींवर प्रक्रिया करणे, कार्यकारी व व्यवस्थापन परिषद, शैक्षणिक परिषदा, निवड समित्या, इमारत व बांधकाम समित्यांवर नामनिर्देशित ांच्या नियुक्तीसाठी विनंतीवर प्रक्रिया करणे, कायदे, नियम व अध्यादेशांनुसार कुलपतींच्या प्रतिनिधींच्या नियुक्त्या, दीक्षांत समारंभ, महासभेच्या बैठका, मानद पदवी प्रदान, दीक्षांत समारंभ, कुलगुरूसंयुक्त मंडळ. बैठका, चौकशी समित्या, रिट याचिका, अपील, अहवाल, विद्यापीठांच्या तक्रारी आणि निवडणूक याचिकांशी संबंधित फायलीही या अधिकाऱ्याकडून हाताळल्या जात आहेत.
    2. अवर सचिव (शिक्षण): अवर सचिव (शिक्षण) हे उप सचिव (शिक्षण) यांना वर नमूद केलेल्या सर्व फायलींवर प्रक्रिया करण्याबाबत आणि कर्तव्य बजावण्यात मदत करतात.
    3. अधिक्षक (शिक्षण): अधिक्षक (शिक्षण) हे अवर सचिव (शिक्षण) यांना वरील विषयांवर नमूद केलेल्या फाइल्सची सुरुवात आणि प्रक्रिया करण्यात मदत करतात.